20 Aralık 2025 Cumartesi gününden herkese merhaba, Türkiye gündeminin öne çıkan başlıklarını birlikte gözden geçirelim.
Türkiye, 20 Aralık’ta bir yandan yaklaşan seçimler ve “milli irade” tartışmalarını, diğer yandan yargı kararlarının siyasete ve topluma etkilerini yoğun biçimde yaşadı. Ekrem İmamoğlu dosyası hem içeride hem dışarıda gündemin merkezindeyken, Habertürk merkezli uyuşturucu soruşturması medya‑sermaye‑yargı ilişkilerini yeniden tartışmaya açtı. Meclis’te bütçe kavgası, sahada öğrenci protestoları, cezaevleri ve Kürt meselesine ilişkin karar ve tepkiler; ekonomide ise Merkez Bankası’nın faiz adımı ile et ve süt piyasasını etkileyebilecek şap karantinası öne çıktı.
---
Günün Ana Özeti
- İmamoğlu’nun tutukluluğuna ABD Kongresi’nden sert çıkış
ABD Temsilciler Meclisi üyesi Jamie Raskin, Kongre konuşmasında tutuklu İBB Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun “derhal serbest bırakılmasını” istedi.
- Mart 2025’te 106 yerel yöneticiyle birlikte gözaltına alınmasından bu yana İmamoğlu’nun şirketlerine el konulması, sosyal medya hesaplarının kapatılması ve görsellerinin yasaklanması hukukun üstünlüğüne “açık ihlal” olarak nitelendirildi.
- Bu çıkış, İmamoğlu davasını uluslararası demokrasi ve yargı bağımsızlığı tartışmalarının merkezine taşıdı; seçim sürecine yargı eliyle müdahale iddialarına yeni bir dış boyut ekledi.
- İmamoğlu’ndan “milli irade” vurgusu ve adaylık mesajı
Tutuklu bulunan İBB Başkanı, 25,1 milyon yurttaşa teşekkür ederek “adayımı yanımda, sandığı önümde istiyorum” dedi.
- Mesajında hem kendi adaylığının hem de seçmen iradesinin gasp edildiğini savundu.
- ABD Kongresi’ndeki özgürlük çağrıları ve CHP’nin Edirne mitingiyle birleşince, muhalefetin seçim stratejisinde “milli irade” söyleminin kilit yer tuttuğu görülüyor.
- CHP’nin Edirne mitingi: ‘Millet İradesine Sahip Çık’ kampanyası
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 19 Mart İBB operasyonu ve İmamoğlu davası sonrasında Edirne Saraçlar Caddesi’nde yapılacak 76. mitinge çağrı yaptı.
- Miting; yoksullukla mücadele, ekonomik eşitsizlikler ve yargının “tehdit aracı”na dönüştürülmesine karşı bir seferberlik olarak sunuluyor.
- CHP, bunu bir “iktidar yürüyüşü” ve İmamoğlu dosyası etrafındaki demokratik meşruiyet mücadelesinin sokaktaki ayağı olarak tanımlıyor.
- Habertürk merkezli uyuşturucu soruşturması: Saran ve medya‑iş dünyasına uzanan dalga
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmada Fenerbahçe Başkanı Sadettin Saran şüpheli olarak ifadeye çağrıldı; iki evinde arama yapıldı ve Saran İtalya’dan apar topar Türkiye’ye döndü.
- Medya yöneticisi Kenan Tekdağ, cezaevinden gönderdiği mektupta gizli tanık ifadelerini “şerefsizce iftira” diye nitelendirdi.
- Gazeteci Ahmet Şık, Meclis’te soruşturmayı gündeme taşıyacağını ve dosyanın iktidar içi bazı isimlere uzandığını ima etti.
- Ünlü oyuncuların yanı sıra iş insanı Kasım Garipoğlu’nun tüm mal varlığına el konulması, soruşturmanın kapsamını genişleterek yargının ünlüler, sermaye ve medya üzerinde baskı aracı olarak kullanıldığı iddialarını güçlendiriyor.
- “Terörsüz Türkiye” süreci: AKP‑MHP ile DEM Parti ve CHP arasında derin fay hattı
İktidarın “Terörsüz Türkiye” başlıklı yeni çözüm/normalleşme sürecine dair raporlar, siyasette sert ayrışmaları ortaya çıkardı.
- MHP’nin hazırladığı rapor; anayasanın değiştirilemez maddeleri ve üniter yapı konusunda kırmızı çizgiler çiziyor, “Kürt sorunu” ifadesini reddedip yalnızca “terör sorunu”ndan söz ediyor.
- AKP’nin metinlerinde ittifak ortağının taleplerinin tam yansımadığı iddia ediliyor.
- DEM Parti kapsamlı yasal düzenlemeler talep ederken, CHP çözümün demokratikleşme eksenli olması gerektiğini savunuyor; kimi muhalefet temsilcileri MHP’nin bulunduğu komisyonlardan çekilme çağrısı yapıyor.
- Bu tablo, olası anayasal/siyasal açılımların iktidar bloku içinde dahi çatışmalı ilerleyeceğini gösteriyor.
- AYM’den yasaklanan Kürtçe içerikli kitaplar için hak ihlali kararı
Anayasa Mahkemesi; Hasan Cemal’in “Delila” ve “Çözüm Sürecinde Kürdistan Günlükleri” ile Tuğçe Tatari’nin “Anneanne Ben Aslında Diyarbakır’da Değildim” kitaplarının yasaklanmasına ilişkin başvurularda hak ihlali tespit etti.
- Karar, ifade özgürlüğü ve Kürt meselesine dair yayınlara yönelik idari yasaklamaların hukuki zeminini sorgulayan emsal niteliğinde.
- Aynı günlerde “Terörsüz Türkiye” raporları ve Leyla Zana tartışmalarıyla birleşerek, Kürt sorunu eksenli yargı pratiğinin yeniden tartışmaya açıldığını gösteriyor.
- Leyla Zana’ya yönelik ırkçı tezahürata Meclis’ten ve kamuoyundan tepki
Bursaspor maçında Leyla Zana’yı hedef alan küfürlü tezahüratlar TBMM’de gündem oldu.
- DEM Parti, “Leyla Zana onurumuzdur” diyerek tribünleri kınadı.
- MHP’li vekiller, partinin kurucusunun Zana için geçmişte “kızım” ifadesini kullandığını hatırlattı; AKP sözcüleri ise küfredenler ve Zana arasında “eşit mesafe” söylemiyle pozisyon almaya çalıştı.
- Sosyal medyada Bursaspor sponsoru Uludağ’a yönelik boykot çağrıları belirgin bir karşılık bulmadı; bazı siyasiler markaya sahip çıkan açıklamalar yaptı. Tartışma, Kürt meselesinin futbol üzerinden ırkçı söylemlerle yeniden siyasallaştığını gösteriyor.
- Öğrenci hareketi: 19 Mart eylemlerinin 9. ayında kitlesel protestolar ve gözaltılar
İBB’ye yönelik operasyon sonrası başlayan 19 Mart öğrenci eylemlerinin 9. ayında İstanbul Beyazıt Meydanı ve Ankara’da öğrenciler yeniden sokağa çıktı.
- Beyazıt’taki eylemde en az 26 öğrenci gözaltına alındı; daha sonra 33 gencin ifade sonrası serbest bırakıldığı açıklandı.
- Eylemler; yerel yönetime müdahale, ifade özgürlüğü ve üniversite gençliğinin siyasal baskıya tepkisi bağlamında toplumsal muhalefetin sürekliliğini gösteriyor.
- Cezaevlerinde hak ihlali iddiaları ve tutuklu akademisyen/aktivist dosyaları
DEM Parti milletvekilleri, Meclis’te yaptıkları açıklamalarda cezaevlerindeki idare‑gözlem kurullarının keyfi kararlarla tahliyeleri engellediğini savundu.
- 11. Yargı Paketi’ne rağmen hapishane şartlarında ciddi bir iyileşme olmadığını öne sürdüler.
- LeMan ofisine saldırıya tepki gösterdiği için 165 gün iddianame bekleyen akademisyen Aslı Aydemir’e yarım sayfalık iddianame hazırlanması; tekerlekli sandalyedeki ağır engelli bir hükümlünün uyuşturucu ticareti suçundan cezaevinde olması, ceza adalet sisteminde ölçülülük ve özgürlük‑güvenlik dengesi tartışmalarını büyütüyor.
- Meclis’te 2026 bütçesi: sert polemikler ve dışarıda polis barikatı
TBMM’de 2026 Merkezi Yönetim Bütçesi görüşmeleri şiddetli tartışmalar eşliğinde sürüyor.
- CHP’liler bütçeyi “yoksulluğu ve eşitsizliği derinleştiren, 5’li‑10’lu çetelere kaynak aktaran” bir metin olarak nitelendiriyor.
- Birleşik Kamu‑İş öncülüğünde kamu emekçilerinin Meclis önünde yapmak istediği açıklama polis barikatıyla engellendi; işçiler TBMM’ye yaklaştırılmadı.
- Muhalefet, illerine özgü konuşmalarla (örneğin Şanlıurfa’da yoksulluk ve hizmet eksikliği) bütçenin bölgesel adaletsizliğini vurgularken, sendikalar da ücretler ve sosyal harcamalar bakımından taslağı yetersiz buluyor.
- Merkez Bankası reeskont ve avans faizlerini indirdi
TCMB, kısa vadeli reeskont iskonto oranını %41,25’ten %38,75’e, avans faizini ise %42,25’ten %39,75’e çekti.
- Bu adım, ihracatçı ve reel sektörün kısa vadeli finansman maliyetlerini sınırlı da olsa düşürüyor.
- Karar, para politikasında “kademeli gevşeme” sinyali olarak yorumlanırken; haftalık verilerde borsa, altın ve dövizde sınırlı yükselişler izlendiği aktarılıyor.
- Yüksek enflasyon ortamında bu gevşemenin kredi kanalları ve kur beklentileri üzerindeki etkisi izlenmeye devam edilecek.
- Sakarya Karasu’da şap karantinası: 37 mahalle, binlerce hayvan
Karasu’da üç işletmede tespit edilen şap hastalığı sonrası 37 mahallede hayvan hareketleri kısıtlanarak karantina ilan edildi.
- 12 bini aşkın büyükbaş hayvanın aşılandığı, rapel aşılamanın sürdüğü bildiriliyor.
- Üretimde %20–30’lara varan kayıplardan söz edilirken, bu durumun kırmızı et ve süt fiyatları üzerinde yeni bir baskı dalgası yaratmasından endişe ediliyor.
- Yerel siyasette kırılgan dengeler: Şehzadeler’de uzlaşı, Arnavutköy’de kopuş
- Manisa Şehzadeler Belediyesi’nde kolon kanserinden hayatını kaybeden CHP’li Başkan Gülşah Durbay’ın ardından yapılan seçimde, CHP’li Hakan Şimşek yeni başkan seçildi; AKP ve MHP aday çıkarmadı. Bu tavır, yerel ölçekte bir tür “saygı ve uzlaşı” örneği olarak yorumlanabilir.
- İstanbul Arnavutköy’de ise CHP’den seçilen iki belediye meclis üyesi partilerinden istifa edip AKP’ye geçti. Bu hamle, belediye meclislerinde AKP‑CHP rekabetinin ve parti içi bağların ne kadar kırılgan olduğunu gösteriyor.
- İzmit’te Rus menşeli İHA düştü: güvenlik ve hava savunması tartışması
İçişleri Bakanlığı, Kocaeli’nin İzmit ilçesindeki kırsal alana düşen İHA’nın Rus menşeli olduğunu açıkladı.
- Bir hafta içinde Karadeniz üzerinden gelen ve düşürülen başka bir İHA vakasıyla birlikte bu olay, kısa sürede ikinci sınır ihlali olarak kayda geçti.
- Medyada, Türkiye’nin hava savunma kapasitesinin yeni nesil İHA tehditlerine hazırlığı ve Rusya‑NATO hattında artan gerilim ışığında Türkiye’nin güvenlik dengeleri tartışılıyor.
- ABD’nin Suriye ve İran eksenli hamleleri: çevrede artan baskı
ABD Savunma Bakanlığı, 13 Aralık’ta DEAŞ saldırısında 2 asker ve 1 sivilin ölmesi sonrası Suriye’de “Şahin Gözü/Vuruşu” adlı geniş kapsamlı bir operasyon başlattığını duyurdu.
- ABD Hazine Bakanlığı, İran petrolüne karşı 29 tanker ve şirkete yaptırım uygularken, Venezüella ve Rus varlıklarına ilişkin yeni hamleler de gündemde.
- Bu adımlar, Türkiye’nin yakın çevresinde ABD askeri varlığının ve yaptırım siyasetinin yoğunlaştığı bir döneme işaret ediyor; Suriye sahasında Türkiye‑ABD‑Rusya dengesinde yeni gerilim risklerini artırıyor.
---
Dün Dikkat Çeken Eğilimler
- Yargının siyasal alanı belirleme gücüne dair kaygılar tırmandı.
İmamoğlu’nun tutukluluğuna uluslararası tepki, Habertürk merkezli soruşturmanın ünlü, medya ve sermaye çevrelerine uzanması, AYM’...
